1. Podjęcie uchwały o podziale zysku oraz ustalenie kwoty do podziału
Spółka z o.o. jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. W związku z tym, w spółce tej podziałowi podlega wynik finansowy netto, to znaczy różnica pomiędzy wynikiem finansowym brutto a obowiązkowymi obciążeniami wyniku finansowego, na które składa się podatek dochodowy bieżący i część odroczona, jeśli jednostka jest zobowiązana do jej tworzenia. W świetle przepisów art. 53 ust. 3 ustawy o rachunkowości, podział lub pokrycie wyniku finansowego jednostki zobowiązanej do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego może nastąpić po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający, poprzedzonego wyrażeniem przez biegłego rewidenta opinii o tym sprawozdaniu bez zastrzeżeń lub z zastrzeżeniami. Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto dokonany bez spełnienia tego warunku, jest nieważny z mocy prawa. Z kolei podział lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek niezobowiązanych do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego może nastąpić po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający, co wynika z art. 53 ust. 4 ustawy o rachunkowości.
Roczne sprawozdanie finansowe podlega zatwierdzeniu przez organ zatwierdzający nie później niż 6 miesięcy od dnia bilansowego. Jeśli więc rok obrotowy spółki z o.o. jest zgodny z rokiem kalendarzowym, to termin zatwierdzenia sprawozdania za 2018 r. upływa z końcem czerwca 2019 r. Podział zysku za dany rok obrotowy nie musi być przeprowadzony w dniu zatwierdzenia sprawozdania finansowego. Ustawa o rachunkowości wskazuje jedynie, że nie można tego dokonać bez wcześniejszego zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego. Decyzję w sprawie rozliczenia wyniku finansowego organ zatwierdzający podejmuje więc po sporządzeniu i zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy. Organem zatwierdzającym w przypadku spółki z o.o. są wspólnicy i to oni zatwierdzają sprawozdanie finansowe oraz podejmują uchwały w sprawie podziału zysku lub pokrycia straty spółki na zwyczajnym zgromadzeniu wspólników lub w trybie pisemnym, określonym w art. 227 § 2 K.s.h. Jeśli rokiem obrotowym spółki jest rok kalendarzowy, to uchwałę podjętą w sprawie podziału zysku za 2018 r. jednostka ujmuje w księgach rachunkowych 2019 r.
Co istotne, wspólnicy spółki z o.o., dokonując podziału zysku są zobowiązani uwzględnić zarówno zapisy umowy spółki, jak i przepisy Kodeksu spółek handlowych. Dokonując podziału zysku wspólnicy muszą pamiętać o ograniczeniach zawartych w art. 192 K.s.h., w świetle którego kwota przeznaczona do podziału między wspólników nie może przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy, powiększonego o niepodzielone zyski z lat ubiegłych oraz o kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych, które mogą być przeznaczone do podziału. Kwotę tę należy pomniejszyć o niepokryte straty, udziały własne oraz o kwoty, które zgodnie z ustawą lub umową spółki powinny być przekazane z zysku za ostatni rok obrotowy na kapitały zapasowy lub rezerwowe. Ponadto, na podstawie art. 191 § 4 K.s.h., gdy koszty prac rozwojowych zakwalifikowanych jako aktywa spółki nie zostały całkowicie odpisane, nie można dokonać podziału zysku odpowiadającego równowartości kwoty nieodpisanych kosztów prac rozwojowych, chyba że kwota kapitałów rezerwowych i zapasowych dostępnych do podziału i zysków z lat ubiegłych jest co najmniej równa kwocie kosztów nieodpisanych.
W świetle art. 195 K.s.h. w trakcie roku obrotowego, możliwa jest wypłata zaliczek na poczet dywidendy za ten rok. Wypłacone przez spółkę zaliczki należy więc uwzględnić odpowiednio przy wypłacie dywidendy po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego.
Do czasu zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego i podjęcia uchwały o podziale zysku zysk spółki pozostaje na koncie 86 „Wynik finansowy”. Następnie, w dacie zatwierdzenia sprawozdania finansowego, zysk netto za ubiegły rok obrotowy przenosi się na konto 82
„Rozliczenie wyniku finansowego”. Wypracowany zysk netto spółka z o.o. może przeznaczyć m.in. na wypłatę dywidendy.
Ewidencja księgowa przeznaczenia zysku netto na wypłatę dywidendy
|
Od 1 marca 2019 r. na podstawie ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Dz. U. poz. 2244) zmieniono m.in. regulacje dotyczące zasad ustalania terminu wypłaty dywidendy i określenia dnia dywidendy uregulowane w Kodeksie spółek handlowych. Stosownie do obowiązujących przepisów art. 193 § 1-4 K.s.h., dniem dywidendy jest dzień powzięcia przez zgromadzenie wspólników uchwały o podziale zysku. Osoby, które są w dniu podjęcia tej uchwały wspólnikami spółki, nabywają prawo do dywidendy. Umowa spółki może jednak upoważnić zgromadzenie wspólników do określenia innego dnia dywidendy w ciągu 2 miesięcy od dnia podjęcia uchwały o podziale zysku. Z dniem 1 marca 2019 r. dodano zdanie drugie do art. 193 § 3 K.s.h. według którego, jeżeli uchwała zgromadzenia wspólników nie określa dnia dywidendy, dniem dywidendy jest dzień powzięcia uchwały o podziale zysku. Natomiast dzień wypłaty dywidendy to dzień, w którym dywidenda ma być wypłacona wspólnikom. Ze zmienionego art. 193 § 4 zd. 2 K.s.h. wynika, że jeżeli zgromadzenie wspólników nie określi terminu wypłaty dywidendy, jej wypłata powinna nastąpić niezwłocznie po dniu dywidendy.
Zmieniły się również zasady wypłaty zaliczek na poczet przewidywanej dywidendy w spółce z o.o. Stosownie do obowiązujących przepisów zysk w spółce z o.o. może być przekazany wspólnikom tytułem zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy. Jest to dopuszczalne, o ile są spełnione warunki wynikające z art. 194 i 195 K.s.h. W art. 195 dodano nową regulację (tj. § 11), z której wynika, że gdy w danym roku obrotowym zaliczka na poczet przewidywanej dywidendy została wypłacona wspólnikom, a spółka odnotowała stratę albo osiągnęła zysk w wysokości mniejszej od wypłaconych zaliczek, wspólnicy zwracają zaliczki w:
1) całości – w przypadku odnotowania straty albo
2) części odpowiadającej wysokości przekraczającej zysk przypadający wspólnikowi za dany rok obrotowy – w przypadku osiągnięcia zysku w wysokości mniejszej od wypłaconych zaliczek na poczet przewidywanej dywidendy.
3. Zryczałtowany podatek dochodowy od wypłaconej dywidendy
Wypłacona przez spółkę z o.o. dywidenda dla wspólnika będącego osobą fizyczną stanowi u tego wspólnika na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 updof przychód z kapitałów pieniężnych. Stosownie do art. 11 ust. 1 updof, przychód powstaje w dacie otrzymania dywidendy przez osobę uprawnioną lub postawienia dywidendy do dyspozycji tej osobie. W świetle art. 30a ust. 1 pkt 4 i ust. 6 updof, od przychodu spółka wypłacająca dywidendę pobiera jako płatnik zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 19%, bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania. Zryczałtowany podatek dochodowy spółka wypłacająca dywidendę przekazuje w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek na rachunek urzędu skarbowego właściwego według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby (por. art. 42 ust. 1 updof). Spółka wypłacająca dywidendę zobowiązana jest również przesłać do urzędu skarbowego roczną deklarację o zryczałtowanym podatku PIT-8AR w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym, a w razie zaprzestania działalności przed tym terminem – do dnia zaprzestania tej działalności (por. art. 42 ust. 1a updof).
Otrzymaną przez polską spółkę kapitałową dywidendę (wypłaconą przez polską spółkę z o.o.) zalicza się do przychodów z zysków kapitałowych na podstawie art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. a) updop. Stosownie do treści art. 22 ust. 1 updop, podatek dochodowy od określonych w art. 7b ust. 1 pkt 1 updop przychodów z dywidend oraz innych przychodów (dochodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium kraju ustala się w wysokości 19% uzyskanego przychodu (dochodu). Do poboru tego podatku jako płatnik zobowiązana jest spółka wypłacająca dywidendę, w dniu dokonania wypłaty dywidendy. Kwotę pobranego podatku spółka wypłacająca dywidendę ma obowiązek przekazać w terminie do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek – na rachunek właściwego urzędu skarbowego (por. art. 26 ust. 1 i 3 updop). Dodatkowo spółka wypłacająca dywidendę przesyła do właściwego urzędu skarbowego deklarację CIT-6R o wysokości wypłaty i pobranego podatku w terminie do końca pierwszego miesiąca roku następującego po roku podatkowym, w którym powstał obowiązek zapłaty podatku (por. art. 26a updop).
Z kolei, w terminie do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek, spółka wypłacająca dywidendę jest zobowiązana przesłać wspólnikowi informację o wysokości pobranego podatku od dochodów z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych na formularzu CIT-7 (por. art. 26 ust. 3 i 3a updop).
Spółka wypłacająca dywidendę pełni obowiązki płatnika podatku od wypłaconej dywidendy zarówno w odniesieniu do wspólnika będącego osobą fizyczną, jak i wspólnika będącego spółką kapitałową mającą siedzibę na terytorium Polski i będącą krajowym rezydentem podatkowym. W związku z tym, kwotę podatku spółka wypłacająca potrąca z kwoty należnej dywidendy. W księgach rachunkowych potrącony podatek zmniejsza kwotę podlegającą wypłacie.
| Ewidencja księgowa wypłaty dywidendy i potrąconego podatku dochodowego w księgach spółki z o.o.
|
BR LIBRO | Chocimska 14, 00-791 Warszawa, woj. mazowieckie | tel.: 601 96 70 60 | email: kontakt@br-libro.pl